fari tion saman, kio estas farata ĉe la uzado de ĉia alia lingvo, se ia por ni necesa vorto
en tiu lingvo aŭ tute ankoraŭ ne ekzistas, aŭ ne estas ankoraŭ de ĉiuj egale uzata aŭ
konata, ― t.e. apud la vorto nove kreita meti en kuneteniloj (….) la tradukon de tiu
vorto en ia alia lingvo, en kiu tiu vorto jam ekzistas.
これまでに存在していなかった新語や、あるいは完全に定着したとは言えないような新語
を使わなければならない場合に、他のすべての言語において行なわれているのと同じこと
をすれば良いのです。要するに、この新語の横に、他の言語による訳語をカッコのなかに
入れて添えるのです。
Kiun lingvon vi uzos por tiu celo, estas por la afero tute egala, se vi nur pensas, ke tiu
lingvo estas komprenebla por via adresito, aŭ ke li havas sub la mano aŭ facile povas
havi vortaron de tiu lingvo.
こういう目的のために使う言葉は何語が良いかということになりますが、少し考えてみれば、
相手が理解できるか、あるいは相手が辞書をかんたんに入手することのできる言語であれ
ば何語でも良いということが判ります。
Sed estus dezirate, ke ĉiuj amikoj de la lingvo internacia uzu en tiaj okazoj unu lingvon,
kaj por tio mi proponas la lingvon francan, ĉar tiu ĉi lingvo en nia tempo en multaj sferoj
ankoraŭ havas la rolon de lingvo internacia.
しかしこういう場合には、この国際語を使うすべての人が一つの言葉を使うことが望ましい
でしょう。私はフランス語を提案します。というのも、この言葉は今なお多くの分野において
国際語として使われているからです。
Sed tute ne estas postulata, ke vi aŭ via adresito sciu la lingvon francan, ĉar la vorto
devas esti elskribata el la franca vortaro sen ia ŝanĝo, en tiu formo, en kiu ĝi estas
trovata en la vortaro;
とはいっても、あなたや、あなたの相手がフランス語を知っていなければならないというわけ
ではありません。この訳語はフランス語の辞書からまったく手を加えずに、辞書に載ってい
る語形そのままを抜き書きするだけだからです。
estas nur necese, ke la skribanto kaj la ricevanto havu sub la mano francan vortaron
(se ili ne pli volas uzi alian lingvon).
書く人も、受け取る人も、フランス語の辞書を用意しておくだけで良いのです（彼らが他の
言葉を使いたいと思わなければの話ですが）。
【第８段落】
Multaj kredeble estos malkontentaj, ke mi ne volas eldoni persone plenan aŭtoritatan
vortaron, kiun ĉiuj devus obei.
おそらく、すべての人が従わなければならないような権威のある大辞典を、私が個人的に
出版する気が無いことに御不満を抱かれる方が多いことでしょう。
La amaso amas, ke oni donu al ĝi leĝojn, ke oni donu al ĝi ne bonan, sed jam tute pret-
an, ― kaj la vojon, kiun mi proponas, multaj nomos tro malrapida.
大衆というのは、自分じしんに規則が与えられることが好きです。そしてその規則というの
は、すぐに使えるものであれば良くないものでも構わないのです。また、私が提案した方法
を見て、多くの人は「あまりにも時間がかかりすぎる」と言うことでしょう。
Se mi ne eldonas mem vortarojn pli plenajn, sed lasas ilian kreadon al la publiko, mi ĝin
faras ne pro maldiligento:
より大きな辞書を私みずからが出版せずに、語彙の発展を世間にまかせたのは、私が怠
けているからではありません。
