①項 Erant cum Achilla eae copiae,
ut neque numero neque genere hominum neque usu rei militaris contemnendae viderentur.
②項 Milia enim XX in armis habebat.
Haec constabant ex Gabinianis militibus,
qui iam in consuetudinem Alexandrinae vitae ac licentiae venerant
et nomen disciplinamque populi Romani dedidicerant
uxoresque duxerant, ex quibus plerique liberos habebant.
③項 Huc accedebant collecti ex praedonibus latronibusque Syriae Ciliciaeque provinciae finitimarumque regionum.
Multi praeterea capitis damnati exulesque convenerant.
④項 Fugitivis omnibus nostris
certus erat Alexandriae receptus
certaque vitae condicio, ut dato nomine militum essent numero;
quorum si quis a domino prehenderetur,
consensu militum eripiebatur,
qui vim suorum, quod in simili culpa versabantur, ipsi pro suo periculo defendebant.
⑤項 Hi regum amicos ad mortem deposcere,
hi bona locupletum diripere,
stipendii augendi causa regis domum obsidere,
regno expellere alios, alios arcessere
vetere quodam Alexandrini exercitus instituto consuerant.
Erant praeterea equitum milia duo.
⑥項 Inveteraverant hi omnes compluribus Alexandriae bellis,
Ptolomaeum patrem in regnum reduxerant,
Bibuli filios duos interfecerant, bella cum Aegyptiis gesserant.
Hunc usum rei militaris habebant.
①項 His copiis fidens Achillas
paucitatemque militum Caesaris despiciens
occupabat Alexandriam praeter eam oppidi partem, quam Caesar cum militibus tenebat,
primo impetu domum eius inrumpere conatus;
sed Caesar dispositis per vias cohortibus impetum eius sustinuit.
②項 Eodemque tempore pugnatum est ad portum, ac longe maximam ea res adtulit dimicationem.
③項 Simul enim diductis copiis pluribus viis pugnabatur,
et magna multitudine navis longas occupare hostes conabantur;
quarum erant L auxilio missae ad Pompeium
proelioque in Thessalia facto domum redierant,
quadriremes omnes et quinqueremes aptae instructaeque omnibus rebus ad navigandum,
praeter has XXII, quae praesidii causa Alexandriae esse consuerant, constratae omnes.
④項 Quas si occupavissent, classe Caesari erepta
portum ac mare totum in sua potestate haberent,
commeatu auxiliisque Caesarem prohiberent.
⑤項 Itaque tanta est contentione actum, quanta agi debuit,
cum illi celerem in ea re victoriam, hi salutem suam consistere viderent.
⑥項 Sed rem obtinuit Caesar
omnesque eas naves et reliquas, quae erant in navalibus, incendit,
quod tam late tueri parva manu non poterat,
confestimque ad Pharum navibus milites exposuit.
①項 Pharus est in insula turris magna altitudine,
mirificis operibus extructa; quae nomen ab insula accepit.
②項 Haec insula obiecta Alexandriae portum efficit;
sed a superioribus regibus in longitudinem passuum DCCCC in mare iactis molibus
angusto itinere et ponte cum oppido coniungitur.
③項 In hac sunt insula domicilia Aegyptiorum et vicus oppidi magnitudine;
quaeque ubique naves inprudentia aut tempestate paulum suo cursu decesserunt,
has more praedonum diripere consuerunt.
④項 Iis autem invitis, a quibus Pharos tenetur,
non potest esse propter angustias navibus introitus in portum.
⑤項 Hoc tum veritus Caesar, hostibus in pugna occupatis,
militibus expositis Pharon prehendit atque ibi praesidium posuit.
⑥項 Quibus est rebus effectum,
uti tuto frumentum auxiliaque navibus ad eum subportari possent.
Dimisit enim circum omnes propinquas provincias atque inde auxilia evocavit.
⑦項 Reliquis oppidi partibus
sic est pugnatum ut aequo proelio discederetur et neutri pellerentur
── id efficiebant angustiae loci ──,
paucisque utrimque interfectis
Caesar loca maxime necessaria conplexus noctu praemuniit.
⑧項 In eo tractu oppidi
pars erat regiae exigua, in quam ipse habitandi causa initio erat inductus,
et theatrum coniunctum domui, quod arcis tenebat locum
aditusque habebat ad portum et ad reliqua regia.
⑨項 Has munitiones insequentibus auxit diebus,
ut pro muro obiectas haberet neu dimicare invitus cogeretur.
⑩項 Interim filia minor Ptolomaei regis
vacuam possessionem regni sperans
ad Achillan sese ex regia traiecit
unaque bellum administrare coepit.
⑪項 Sed celeriter est inter eos de principatu controversia orta;
quae res apud milites largitiones auxit;
magnis enim iacturis sibi quisque eorum animos conciliabat.
⑫項 Haec dum apud hostes geruntur,
Pothinus [nutricius pueri et procurator regni, in parte Caesaris,]
cum ad Achillan nuntios mitteret
hortareturque, ne negotio desisteret neve animo deficeret,
indicatis deprehensisque internuntiis a Caesare est interfectus.
[Haec initia belli Alexandrini fuerunt.]
